Szkoła Podstawowa w Żabikowie

Była pierwszą w Europie, a drugą na świecie pisaną, nowoczesną konstytucją. „Ojczyzna nasza jest ocalona. Swobody nasze zabezpieczone. Jesteśmy odtąd narodem wolnym i niepodległym” – ogłaszali z dumą w wydanym 7 maja 1791 roku uniwersale sygnatariusze konstytucji.

Konstytucja 3 Maja była dla Polaków symbolem wolności, suwerenności i dumy narodowej, ale przede wszystkim próba tratowania zagrożonego państwa.

W uchwalenie konstytucji zaangażowani byli: Ignacy Potocki - marszałek wielki koronny, właściciel dóbr radzyńskich, Hugo Kołłątaj - podkanclerzy koronny, Stanisław Małachowski - marszałek Sejmu Wielkiego, Stanisław Staszic - ksiądz, działacz oświeceniowy.

Konstytucja 3 Maja obowiązywała tylko 14 miesięcy. W dniu 27 kwietnia 1792 r. w Petersburgu przeciwnicy reform ustrojowych pod hasłem obrony zagrożonej wolności zawiązali konfederację, zwaną później targowicką, przeciw Konstytucji 3 Maja.

Po trzecim rozbiorze świętowanie Konstytucji 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach. Ci, którzy odważyli się publicznie obchodzić to Święto, byli surowo karani. Dopiero kiedy Polska odzyskała niepodległość w 1918 r. rocznica Konstytucji 3 Maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919 roku. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946 roku, kiedy to w wielu miastach doszło do demonstracji studenckich. Od tego czasu władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania, a próby manifestowania tego historycznego wydarzenia były tłumione przez milicję. Władza ludowa zniosła Święto 3 Maja ustawą z 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy. Dopiero w roku 1981 zezwolono na obchody 3 Maja. Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócono ustawą z 6 kwietnia 1990 roku. Dziś obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji są przejawem Naszego patriotyzmu, dlatego flaga narodowa winna w tym dniu powiewać na każdym polskim domu.

Autor: mgr Grzegorz Karpiński